Sau hơn 2 năm thực hiện các giải pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU) tại Hải Phòng: Kết quả chưa như kỳ vọng

(HPĐT)- Sau hơn 2 năm thực hiện Kế hoạch số 113 ngày 26-4-2018 của UBND thành phố về một số giải pháp cấp bách nhằm ngăn chặn, giảm thiểu và loại bỏ, chấm dứt tình trạng tàu cá và ngư dân Hải Phòng khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) ở vùng biển nước ngoài giai đoạn 2018-2025 Hải Phòng có những chuyển biến nhất định.  Tuy nhiên, kết quả đạt được chưa như mong đợi.

Nhiều tàu cá của ngư dân Hải Phòng chưa có giấy phép khai thác thủy sản.

Chuyển biến bước đầu

Theo đánh giá của Đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN-PTNT) sau đợt kiểm tra tình hình triển khai chống khai thác IUU tại thành phố Hải Phòng, Hải Phòng có chuyển biến tích cực trong việc thực hiện công tác chống khai thác IUU. UBND các cấp và các sở, ban, ngành thành phố ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về chống khai thác IUU và các văn bản triển khai thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ NN-PTNT sát tình hình thực tế. Nổi bật là thành phố tổ chức viết số đăng ký và đánh dấu tàu cá cho 1.190 tàu cá (đạt tỷ lệ 100% số tàu cá của địa phương phải đánh dấu theo quy định) theo Thông tư số 23 ngày 15-11-2018 của Bộ NN-PTNT. Thành phố chú trọng tổ chức nhiều đợt kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm hành chính liên quan đến hoạt động khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản; đầu tư đường truyền internet, hệ thống máy tính, màn hình trình chiếu phục vụ việc truy xuất các thông tin của tàu cá phục vụ công tác quản lý và chống khai thác IUU.  Quy trình kiểm tra, kiểm soát tàu cá giữa các bộ phận trong cảng cá được cải thiện, phục vụ công tác chống khai thác IUU.

Cùng với đó, việc chấp hành của chủ tàu, ngư dân trong thực hiện đăng ký, đăng kiểm tàu cá có nhiều chuyển biến tích cực. Đến nay, hầu hết số tàu cá của Hải Phòng được đăng ký, đăng kiểm đúng định kỳ, đúng quy định. Số tàu cá được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tăng cao. Tình trạng tàu cá của Hải Phòng khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài giảm rõ rệt, cơ bản được chấm dứt.

Đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận khai thác thủy sản

Mặc dù đạt một số kết quả bước đầu trong thực hiện các giải pháp khai thác IUU, song quá trình triển khai xuất hiện nhiều vấn đề cần tập trung giải quyết. Trước tiên là việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá của thành phố còn chậm; số tàu cá hoạt động khai thác thủy sản, chưa có giấy chứng nhận an toàn thực phẩm còn khá lớn. Đến thời điểm này, Hải Phòng có 621 tàu cá (chiếm 52,80%) hoạt động khai thác thủy sản có giấy phép khai thác thủy sản; 596 tàu cá chưa có giấy phép khai thác thủy sản; 420 tàu cá chưa có giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Đáng quan ngại hơn cả là Cảng cá Ngọc Hải  hiện xuống cấp nghiêm trọng ảnh hưởng đến việc thực hiện các tiêu chí quy định. Cụ thể, luồng lạch ra vào bị bồi lắng; hệ thống cầu cảng, kè bờ bị lún sụt, gãy nứt, nhất là khu vực bến cá số 1 hệ thống xử lý nước thải, hệ thống thoát nước, phao tiêu không có, gây khó khăn cho hoạt động của các tàu ra, vào cảng để xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác.

Tình hình vi phạm về khai thác thủy sản bất hợp pháp như: không ghi nhật ký, không báo cáo theo quy định, khai thác sai vùng, sử dụng xung điện, chất nổ để khai thác…vẫn diễn ra. Đây là những trở ngại lớn ảnh hưởng tới việc hoàn thành các tiêu chí quy định.

Tháo gỡ những vướng mắc trên, thời gian tới cần có sự vào cuộc tích cực, quyết liệt hơn của các sở, ngành, địa phương trong thực hiện nhiệm vụ được UBND thành phố giao theo Kế hoạch số 113 ngày 26-4-2018. Trong đó, đôn đốc các địa phương chủ tàu hoàn thiện lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá. Sở NN và PTNT rà soát đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận khai thác thủy sản cho tàu cá, giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Bộ đội Biên phòng phối hợp các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra trên biển, kiên quyết xử lý đối với các tàu cá chưa đủ điều kiện ra khơi.

Trước mắt, thành phố quan tâm sớm bố trí nguồn kinh phí đầu tư nâng cấp các hạng mục của bến cá Ngọc Hải (quận Đồ Sơn) để hoàn thiện các tiêu chí. Bên cạnh đó, quan tâm nguồn lực về tài chính, nhân lực tại cơ quan quản lý thủy sản, cảng cá. Đồng thời gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, sở, ban ngành, lực lượng chức năng liên quan trong công tác chỉ đạo, điều hành và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thiếu tinh thần trách nhiệm trong công tác chống khai thác IUU, gây ảnh hưởng đến nỗ lực tháo gỡ “Thẻ vàng” của Việt Nam.

Tiến Đạt – Ảnh: Trung Kiên