Nguy cơ Dự án phát triển giao thông đô thị không hoàn thành đúng cam kết quốc tế: Gỡ ngay “nút thắt” về mặt bằng

Chỉ còn 2 tuần nữa (ngày 29-2-2020), Hiệp định vay vốn giữa chính phủ Việt Nam và Ngân hàng thế giới (WB) về dự án phát triển giao thông đô thị Hải Phòng sẽ kết thúc. Tuy nhiên, đến thời điểm này, hợp phần A xây dựng tuyến đường trục đô thị nhiều khả năng không hoàn thành theo tiến độ cam kết với WB do còn vướng mặt bằng tại địa bàn quận Hải An.

Các đơn vị đang hoàn thiện vòng xuyến đường trục đô thị giao với đường Lê Hồng Phong. 

Chỉ còn vướng gần 2.000 m2 mặt bằng

Theo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Hải Phòng, toàn tuyến đường trục đô thị hiện chỉ còn gần 2.000 m2 đất thuộc địa bàn phường Đằng Hải (quận Hải An) chưa được bàn giao mặt bằng, tương ứng với chiều dài đoạn khoảng hơn 200 m. Diện tích đất này do Công ty TNHH thương mại Kim Long quản lý. Vì không có mặt bằng, các nhà thầu không thể thi công, dẫn đến việc không hoàn thành tiến độ theo cam kết với WB. Sáng 13-2, phóng viên Báo Hải Phòng chứng kiến khu vực này vẫn ngổn ngang đất đá, công trường vắng lặng, không thiết bị thi công. Lý giải của Công ty Kim Long là cả phần đất liền kề (ngoài phạm vi gần 2.000 m2) chưa được bồi thường(?)

Đại diện UBND quận Hải An cho biết, quận tổ chức nhiều cuộc đối thoại, giải quyết các vấn đề còn vướng mắc để Công ty Kim Long sớm bàn giao mặt bằng nhưng đều không thành, dù đưa ra nhiều cơ chế thuận lợi cho doanh nghiệp. Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc chậm tiến hành thu hồi mặt bằng là gần đây mới có giá đất cụ thể, cơ sở xác định chính xác mức bồi thường, hỗ trợ. Bên cạnh đó, quận sẵn sàng hồ sơ để tiến hành cưỡng chế, nếu tiếp tục vận động không đạt kết quả.

Từ khi triển khai dự án đến nay, thành phố Hải Phòng nỗ lực thực hiện nhằm đáp ứng với yêu cầu tiến độ, mong muốn hoàn thành dự án trước khi đóng Hiệp định vay vốn vào ngày 29-2-2020. Ngay từ cuối năm 2019, hàng trăm hộ dân tại huyện An Dương nhất trí bàn giao mặt bằng và các nhà thầu thi công tích cực, chính thức thông tuyến từ nút giao quốc lộ 10 đến vòng xuyến giao với đường Lê Hồng Phong, dài khoảng 17 km. Tuy nhiên, gần 2000 m2 còn lại là cản trở lớn đối với tiến độ của dự án. Trước đó, lãnh đạo thành phố kiểm tra thực hiện dự án, quyết định phải làm xong tuyến đường trước Tết Nguyên đán Canh Tý, nhưng đến nay vẫn chưa thể hoàn thành.

Không có mặt bằng thi công, nhiều khả năng dự án phát triển giao thông đô thị Hải Phòng không hoàn thành theo tiến độ cam kết với WB. Đây là điều đáng tiếc, vì theo Hiệp định vay vốn (được gia hạn lần 3), toàn bộ chi phí xây dựng phát sinh sau ngày 29-2-2020 sẽ không được WB chấp nhận thanh toán. Chi phí phát sinh đó được sử dụng từ các nguồn khác do thành phố quyết định. Hệ lụy của việc chậm, muộn giải phóng mặt bằng gần 2000 m2 này không chỉ dẫn đến không hoàn thành dự án theo tiến độ cam kết, còn ảnh hưởng đến uy tín của thành phố với các tổ chức quốc tế.

Dự án phát triển giao thông đô thị Hải Phòng có 3 hợp phần. Hợp phần A xây dựng tuyến đường trục đô thị và thảm lại mặt đường Trường Chinh; Hợp phần B  cải thiện giao thông công cộng;  Hợp phần C nâng cao năng lực thể chế và phát triển nguồn. Tổng mức đầu tư của dự án là 251,5 triệu USD. Trong đó WB tài trợ 175 triệu USD, vốn đối ứng của thành phố là 76,457 triệu USD. 

Không còn thời gian chờ đợi

Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Hải Phòng làm việc với các nhà thầu, tư vấn giám sát…, khẳng định sẵn sàng mọi điều kiện để thi công ngay nếu có mặt bằng. Tuy nhiên, do yêu cầu kỹ thuật về xây dựng đường, diện tích đất còn lại phải được bàn giao sớm để thi công. Để hoàn thành đoạn tuyến cuối khoảng 200 m này bảo đảm yêu cầu về kỹ thuật, trước ngày 17-2, cần có mặt bằng cho các đơn vị thi công. Ban quản lý sẽ bố trí các lực lượng thi công 24/24 giờ mỗi ngày, phấn đấu cơ bản hoàn thành theo mục tiêu trên.

Như vậy, việc thu hồi phần diện tích đất còn lại của Công ty TNHH Thương mại Kim Long phải thực hiện quyết liệt khẩn trương. Nếu đã rà soát và thực hiện toàn bộ những cơ chế chính sách đối với doanh nghiệp bảo đảm quy định pháp luật mà doanh nghiệp không bàn giao, quận Hải An cần tiến hành cưỡng chế ngay, kiên quyết không để chỉ một phần diện tích đất nhỏ còn lại mà ảnh hưởng đến toàn dự án, ảnh hưởng đến uy tín của thành phố. Cùng với quận Hải An, các ngành thành phố khẩn trương vào cuộc, hỗ trợ quận thực hiện thu hồi đất theo các quy định của pháp luật, không để chậm trễ thêm.

Cho đến thời điểm này, tuyến đường trục đô thị Hải Phòng dài 20 km từ quốc lộ 10 đến phường Nam Hải trải qua gần 9 năm thi công. Đây là tuyến đường triển khai chậm nhất và cũng để lại nhiều rắc rối nhất, nhưng đến giờ vẫn chưa hoàn thành. Thời gian kết thúc Hiệp định vay vốn với WB đang cận kề, nhưng với “nút thắt” về mặt bằng như hiện nay, nguy cơ không hoàn thành theo cam kết đã hiện hữu, trong khi người dân mong chờ mòn mỏi ngày hoàn thành tuyến đường để giảm thiểu ùn tắc trong khu vực nội thành. Vậy quận Hải An và các cơ quan liên quan còn chờ gì nữa mà không kiên quyết?